Başta vergi ve prim borçları olmak üzere birçok borcun yapılandırılmasını getiren yasal düzenlemenin tebliği de Resmi Gazete’de dün yayımlandı. Hürriyet’ten Neşe Güngör’ün haberine göre, Tebliğde ödenmeyen cezaların peşin ya da taksitle ödenmesi halinde kaç liraya ineceği tek tek anlatıldı. 2019 yılının ekim ayında 455 lira trafik cezası alan bir vatandaş yapılandırmaya başvurduğunda 18 taksitte ödemek isterse, toplam borcu 618.30 lira olacak, aylık taksit de 34.35 liraya denk gelecek. Ancak aynı vatandaş peşin ödeme yapmak isterse 344.44 lira ödeyecek.

31 AĞUSTOS’A KADAR

Düzenlemeden yararlanmak isteyen borçluların 31 Ağustos 2021 tarihi gün sonuna kadar ilgili idareye başvuru yapmaları şartı bulunuyor. Borçluların birden fazla vergi dairesine olan borçları için kanundan yararlanma talebinde bulunmaları halinde, her bir vergi dairesi için ayrı ayrı başvurmaları gerekiyor. Yapılandırılan borçların ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ya da ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödenmesi imkanı bulunuyor. İlk taksit ödeme süresi de 30 Eylül 2021 tarihi mesai saati bitiminde sona erecek. Azami taksit süresi 18 eşit taksit olarak belirlenmiş olmakla birlikte 6, 9 ve 12 eşit taksitte ödeme seçenekleri de bulunuyor. Taksitli ödeme seçeneğinin tercih edilmesi halinde katsayı uygulanacak.

PEŞİN AVANTAJI

Yapılandırılan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde peşin olarak ödenmesi halinde, bu tutarlara katsayı uygulanmayacak. Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile birlikte hesaplanan gecikme faizinin yüzde 90’ının tahsilinden vazgeçilecek. İdari para cezalarında ise yüzde 25 indirim yapılacak. 258 bin 500 lira borcu olan vatandaş yapılandırmaya başvurduğunda yasaya göre hesaplanan tutar 32 bin 500 liraya denk geliyor. Vatandaşın ödemesi gereken tutar 291 bin lira. Vatandaş peşin ödemeyi seçerse, hesaplanan 32 bin 500 liranın yüzde 90’nından vazgeçilecek. İndirimle borcu 261 bin 750 liraya inecek. İkinci taksit döneminde peşin öderse, yüzde 50 indirim olacak ve borcu 274 bin 750 lira olacak. Aynı mükellef 18 taksitli ödemeyi seçerse, anapara ve Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanan 291 bin liraya katsayı uygulanacak. 18 ay için katsayı 1.27 olarak belirlendi. Buna göre toplam borç 369 bin 570 liraya çıkacak, aylık taksit de 20 bin 532 liraya denk gelecek.

GECİKME ORANI

Geçen yıl mart ayında 776 lira trafik idari para cezası alan bir vatandaş borcunu 6 taksitte ödemek isterse, öncelikli faiz oranı yerine uygulanan Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanacak gecikme oranı hesaplanacak. Hesaplamada anaparanın üstüne eklenecek tutar 40.74 liraya denk geliyor. Toplam borç 816.74 lira oluyor. Bu borç taksitle ödenmek istenildiğinde 6, 9, 12 ve 18 ay için yasada belirlenen katsayılarla çarpılması gerekiyor. 6 taksit için katsayı 1.09, 6 taksit için ödenecek toplam tutar böylece 890.25 liraya geliyor. 6 taksit yapıldığı için aylık taksit de 148.38 lira oluyor. İlk taksit ödendikten sonra vatandaş isterse kalan taksitlerin tamamını ödemeyi seçebiliyor. Bu durumda 551 lira ödeyerek, tüm borcunu kapatabiliyor.

DAVA VARSA NE OLACAK?

Trafik cezasına karşı dava açmış vatandaş da yasadan yararlanabilecek. 2019 yılında 488 lira trafik cezası alan vatandaş ilk derece yargıda dava devam ederken eğer davadan vazgeçerse, anaparasından da indirim alabilecek. Bunun için 31 Ağustos tarihine kadar davadan vazgeçtiğine ilişkin dilekceyi ilgili emniyet birimine vermesi gerekecek. Toplam para cezasının yüzde 50’si ve hesaplanan Yİ-ÜFE tutarı ile ödenecek toplam tutar 259.37 liraya düşecek. Bir başka vatandaş 2020 yılındaki 2 bin 473 lira tutarındaki trafik cezasına karşı dava açmış ve ilk mahkeme, para cezasını iptal etmiş ancak ilgili emniyet müdürlüğü bir üst yargıya itiraz etmişse, yine yasadan yararlanılabilecek. Bu durumda para cezası yüzde 10 ve Yİ-ÜFE’yle hesaplanacak. Bu durumdaki vatandaş 256.82 lira ödeyecek.

ÜCRETLİ DE EV SAHİBİ DE MATRAH ARTTIRABİLECEK

Tebliğde matrah arttırımı ile ilgili de detaylar verildi. Geçtiğimiz yıllarda birden fazla işverenden ücret alanlara yönelik ceza uygulamaları olmuştu. Üç ayrı işverenden maaş alan bir ücretli, 2020 yılındaki vergi matrahını 200 bin lira arttırmak istediğinde, arttırım oranı yüzde 15 olduğu için 30 bin liraya denk gelecek. Ancak yasada oransal sınırın dışında bir de parasal sınır var. 2020 yılı için 42 bin 500 lira. Ücretlinin verdiği beyan sınırın altında kaldığı için yüzde 15’lik vergi üzerinden 6 bin 375 lira vergi ödenecek. Sadece kira geliri elde etmiş olanlar da matrah arttırımı yapabilecek. 2016 yılında kira geliri elde etmiş ancak beyan etmemiş vatandaş, bu yasadan yararlanmak istediğinde 2016 yılı için asgari matrah tutarı olan 9 bin 400 lira üzerinden yüzde 20 vergi ödeyecek. Ödeyeceği vergi 1.880 lira olacak.