CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, “2002-2022 İfade Özgürlüğünün 20 yılı, Özgürsüzlükler Raporu”nu yayınladı. Raporda Türkiye’nin 2022 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’ne göre 180 ülke arasında 149’uncu sırada olduğuna ve bu yıl ülkede 33 gazetecinin tutuklandığına, en az 72 gazetecinin de gözaltına alındığına dikkat çekildi. Karaca, “Türkiye’de ifade özgürlüğünün ve basın özgürlüğünün geldiği nokta hiç de iç açıcı değildir. İfade ve basın özgürlüğünü engelleyen TCK hükümleri kapsamında yapılan yargılamalar ve mahkumiyet sayılarının son yıllarda katlanarak yaşadığı artışlar da ifade etmenin ve gazeteci olarak çalışmanın bedelini ortaya koymaktadır” dedi. CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca, “2002-2022 İfade Özgürlüğünün 20 yılı Özgürsüzlükler Raporu”nu yayınladı. 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü öncesi hazırlanan raporda Biçer Karaca, basına yönelik baskı, sansür ve davalara dikkat çekti. Raporda şu saptamalar yer aldı:
“DÜNYA BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ ENDEKSİ’NİN 2022 İÇİN VERİLERİNE GÖRE TÜRKİYE 41,25 PUAN İLE 180 ÜLKE ARASINDA 149’UNCU SIRADA”
“Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) tarafından hazırlanan Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nin 2022 için verilerine göre Türkiye 41,25 puan ile 180 ülke arasında 149’uncu sıradadır. Endeks puanlarının değerlendirildiği konu başlıklarında Türkiye; politik alanda 38,38 puan ile 154’üncü, ekonomik alanda 27,55 puan ile 161’inci, mevzuat alanında 5,.92 puan ile 133’üncü, sosyal alanda 55 puan ile 134’üncü, güvenlik alanında 32,37 puan ile 149’uncu sıradadır. Listenin ilk sırasında 92,65 puan ile Norveç, ikinci sırasında 90,27 puan ile Danimarka ve üçüncü sırasında 88,84 puan ile İsveç vardır. Türkiye’nin önünde yer alan 146,147 ve 148’inci sıralardaki ülkeler sırasıyla; 42,13 puan ile Sri Lanka, 41,84 puan ile Filipinler, 41,64 puan ile Hong Kong’tur. Endekste Türkiye’nin gerisinde yer alan 150, 151 ve 152’nci sıralarda yer alan ülkeler sırasıyla 41 puan ile Hindistan, 40,96 puan ile Sudan, 40,26 puan ile Tacikistan’dır.
“2022 YILI İÇERİSİNDE 33 GAZETECİ TUTUKLANDI, EN AZ 72 GAZETECİ GÖZALTINA ALINDI”
Çağdaş Gazeteciler Derneği tarafından 6 Ocak 2023 günü yaptığı açıklamada yer alan verilere göre; 2022 yılında gazeteciler ve basın kuruluşlarına ilişkin görülen 174 davada 263 gazeteci yargılandı. Bazı gazeteciler birden çok davada hakim karşısına çıkmıştır. Görülen davalarda en az 40 gazeteci hapis cezası veya para cezasına çarptırıldı. Gazetecilere toplamda en az 92 yıl 11 ay 15 gün hapis cezası; yine toplamda en az 317 bin 900 TL tazminat cezası verildi. 24 gazeteci yargılamaları sonucunda beraat etti. 2022 yılı içerisinde 33 gazeteci tutuklandı, en az 72 gazeteci gözaltına alındı. 61 gazeteci işini yaparken çoğunluğu toplumsal olaylarda olmak üzere saldırıya uğradı. RTÜK bir yıl içerisinde 13 TV kanalına 58 kez ceza kesti. Halk TV, Tele 1, KRT, Fox TV ve Flash Haber’e 54 kez ceza kesilirken; TGRT Haber, Beyaz TV, ATV, A Haber, Ülke TV, Kanal 7 ve Tv 24’e sadece 3 kez cezai yaptırım uygulandı. 5 TV kanalına verilen 54 cezanın toplam tutarı, 17 milyon 335 bin olurken; 8 TV kanalına verilen 4 cezanın toplamı 1 milyon 674 bin TL oldu.
“SON YILLARDAKİ YARGILAMALAR VE MAHKUMİYET SAYISINDAKİ ARTIŞLAR İFADE ETMENİN VE GAZETECİ OLARAK ÇALIŞMANIN BEDELİNİ ORTAYA KOYMAKTADIR”
Türkiye’de ifade özgürlüğünün ve basın özgürlüğünün geldiği nokta hiç de iç açıcı değildir. Mevzuat hükümlerinden yargının verdiği kararlara kadar oluşturulan bir ‘yasama-yürütme-yargı elbirliği ile basın ve ifade özgürlüğü ile mücadele’ üçgeninde özgürlükler son çırpınışlarını göstermektedir. AİHM’in verdiği kararların ortaya koyduğu ilkelerin/değerlendirmelerin tek bir tanesi bir yürürlüğe geçmemiş aksine sanki ‘AİHM böyle karar vermiş biz bu düzenlemeleri biraz daha arttıralım’ gibi bir düşünce oluşmuştur. İfade ve basın özgürlüğünü engelleyen TCK hükümleri kapsamında yapılan yargılamalar ve mahkumiyet sayılarının son yıllarda katlanarak yaşadığı artışlar da ifade etmenin ve gazeteci olarak çalışmanın bedelini ortaya koymaktadır.”
