Eğitim Sen Denizli Şubesi, 2024-2025 eğitim-öğretim yılının sona ermesiyle eğitim sisteminin durumuna ilişkin kapsamlı bir rapor yayımladı. Şube Başkanı Hüseyin Özdemir tarafından açıklanan raporda, eğitimde ticarileşme ve dinselleşme uygulamalarının artarak devam ettiği, okulların altyapı eksikliklerinin giderilmediği ve öğretmen atamalarındaki mülakat sisteminin ciddi mağduriyetler yarattığı belirtildi. Rapor, eğitim sistemindeki yapısal sorunların derinleştiğine dikkat çekti.
EĞİTİMDE TİCARİLEŞME VE DİNSELLEŞME ARTTI
Eğitim sisteminin laik ve bilimsel niteliği, 2024-2025 eğitim-öğretim yılında da ciddi şekilde zedelendi. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile Diyanet İşleri Başkanlığı, TÜGVA ve Hayrat Vakfı gibi kuruluşlarla iş birliği halinde yürütülen ÇEDES projesi, okullarda dinselleşme uygulamalarını artırdı. Hüseyin Özdemir, “Hayrat Vakfı’nın yaz okulları duyurusunun okul idareleri tarafından yapılması ve Ramazan ayı etkinlikleri için oruç tutan öğrencilere başarı belgesi verilmesi gibi uygulamalar, laik eğitim ilkesini çiğnedi” dedi.
OKULLARIN ALTYAPI SORUNLARI ÇÖZÜMSÜZ KALDI
Okulların fiziki altyapı ve donanım eksiklikleri, bu yıl da giderilemedi. Kalabalık sınıflar, ikili öğretim ve taşımalı eğitimden kaynaklanan sorunlara çözüm üretilmediği gibi, “tasarruf tedbirleri” kapsamında taşımalı eğitimden yararlanan bir milyonu aşkın öğrencinin yüzde 30’u kapsam dışı bırakıldı. Bazı bölgelerde servislerin tamamen kaldırılması, öğrencilerin eğitim hakkına erişimini zorlaştırdı.
Raporda, okul hijyenine dair ciddi sorunlara da dikkat çekildi. MEB verilerine göre, devlet okullarında görev yapan 143 bin 355 temizlik personelinin yalnızca 49 bin 578’i kadrolu. Geri kalan 93 bin 777 kişi, İŞKUR’un geçici programları kapsamında düşük ücretlerle ve haftada sadece üç gün çalışıyor. Bu durum, okul hijyenini olumsuz etkiledi.
ÖĞRETMEN ATAMALARI VE MÜLAKAT SORUNU
Eğitim Sen, öğretmen atamalarındaki sorunlara da raporda geniş yer verdi. 2024-2025 döneminde 20 bin sözleşmeli öğretmen ataması yapıldı, ancak mülakat sistemi nedeniyle yazılı sınavda yüksek puan alan binlerce öğretmen elendi. Hüseyin Özdemir, “Mülakat sistemi, liyakat ilkesine aykırı bir şekilde siyasi kadrolaşmanın aracı haline geldi. Yazılı ve sözlü puanlar şeffaf bir şekilde kamuoyuyla paylaşılmalı” dedi. Bakanlığın verilerine göre 65 bin öğretmen açığı bulunurken, yaklaşık 100 bin ücretli öğretmen düşük ücretlerle ve sosyal güvenceden yoksun çalıştırılıyor.
EĞİTİM DIŞINDA KALAN ÇOCUK SAYISI ARTTI
Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG) verilerine göre, eğitim dışında kalan çocuk sayısı bir önceki yıla göre yüzde 38,4 artarak 612 bin 814’e ulaştı. Suriyeli çocuklar, açık öğretim ve MESEM öğrencileri dahil edildiğinde bu sayı 1 milyon 578 bin 941’e yükseldi. Raporda, bu durumun eğitimde eşitlik ilkesine aykırı olduğu vurgulandı.
MESEM uygulamasının, çocukların staj adı altında tehlikeli işlerde çalıştırılmasına yol açtığı belirtildi. Bugüne kadar MESEM kapsamında 12 çocuğun iş cinayetlerinde hayatını kaybettiği ifade edildi. Ayrıca, Sivas, Bursa, Konya ve Burdur’da açılan “mesleki ortaokullar” ile çocuk işçilik yaşının 11’e indirilmeye çalışıldığı öne sürüldü.
EĞİTİM SEN’DEN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Eğitim Sen, eğitim sistemindeki sorunlara çözüm olarak köklü ve kamusal politikalar önerdi. İlk aşamada en az 150 bin kadrolu öğretmen ataması yapılması, ücretli ve sözleşmeli öğretmen istihdamından vazgeçilmesi, mülakat sisteminin kaldırılması ve her çocuğa eşit, nitelikli eğitim sunulması talepleri öne çıktı. Özdemir, “Okul ve kırtasiye masrafları devlet tarafından karşılanmalı, her kademede öğrencilere ücretsiz yemek ve temiz su sağlanmalı” dedi.
Eğitim Sen Denizli Şubesi, bilimsel, kamusal, laik ve demokratik bir eğitim sistemi için mücadelelerini sürdüreceklerini vurguladı. Rapor, eğitimdeki yapısal sorunların çözümü için acil adımlar atılması gerektiğini ortaya koydu.