Okullar açıldı, sınıflar şenlendi. Çocuklarımız defterlerini, kitaplarını, kalemlerini hazırladı. Peki ya beslenme çantaları? Çoğu zaman gözden kaçan ama en az ders kitapları kadar önemli bir mesele var: okul çağındaki çocukların sağlıklı beslenmesi. Bir gıda mühendisi olarak bu yazımda, çocukların günlük beslenme düzeninde dikkat edilmesi gereken noktalara değinmek istiyorum.
Çocuklarımızın güne başladığı ilk öğün, zihinsel performansın da anahtarıdır. Sadece poğaça ya da reçelli ekmekle yapılan kahvaltılar kısa sürede acıktırır. Oysa yumurta, peynir, süt gibi protein kaynakları uzun süre tokluk sağlar, dikkati artırır. Güne sağlam bir kahvaltıyla başlayan çocuk, derslere de daha iyi odaklanır.
Okul zamanı öğle yemeği çoğu çocuk için ihmal edilen bir öğündür. Oysa büyüme çağındaki çocukların enerji ve besin ihtiyacı öğle vaktinde en yüksek seviyeye çıkar. Çorba, etli sebze yemekleri, baklagiller gibi sulu yemekler hem doyurucu hem de besleyicidir. Ancak burada bir şart var: Yemeklerin hijyenik koşullarda hazırlanması, sıcaklığını koruyarak taşınması ve sağlıklı şekilde servis edilmesi gerekir. Sadece kuru tost ya da börekle geçen öğle vakitleri, uzun vadede çocukların gelişimine katkı sağlamaz.
Bir çocuğun yalnızca boyunun uzaması değil, hafızasının güçlenmesi, öğrenme hızının artması da beslenmeyle bağlantılıdır. Balık, ceviz, fındık gibi omega-3 kaynakları beyin gelişimini destekler. Demir ve çinko içeren gıdalar dikkat dağınıklığını önler. Renkli sebze ve meyveler bağışıklığı güçlendirir. Tabak ne kadar renkliyse çocuğun sağlığı da o kadar sağlam olur.
Okullardaki kantinler, çocukların kolayca ulaştığı besin kaynaklarıdır. Fakat burada ailelere ve okul yönetimlerine büyük görev düşüyor. Basit bir tostun içindeki peynirin, salamın ya da ekmeğin nereden geldiğini bilmek gerekir. Katkı maddesi yoğun, kalitesi belirsiz ürünler yerine güvenilir kaynaklardan gelen gıdalar tercih edilmelidir. Çocuklara da sadece “karnını doyurmayı” değil, “ne yediğini bilerek seçim yapmayı” öğretmeliyiz.
Son söz
Çocuklarımızın defterine yazılan notlar zamanla silinir, ama beslenme alışkanlıkları ömür boyu kalır. Kahvaltıdan öğle yemeğine, kantin seçiminden meyve tüketimine kadar her tercih, onların geleceğini şekillendirir. Sağlıklı çocuklar, güçlü bir toplumun en sağlam teminatıdır.